บทความนี้จะชวนทุกคน ไม่ว่าจะเป็น HR ในองค์กร หรือทีม Corporate Branding ที่สนใจในการจัด Hackathon ในองค์กร มาทำความเข้าใจที่มาที่ไป และสูตรการจัดงานแบบฉบับของ BASE Playhouse ที่รับรองว่าตอบโจทย์ที่องค์กรต้องการ และไม่เหมือนใครแน่นอน
Hackathon คืออะไร? ทำไมหลายองค์กรถึงนิยมจัดกันมากขึ้น
ในความหมายดั้งเดิม Hackathon คือกิจกรรมที่นักพัฒนาซอฟต์แวร์และนักออกแบบรวมตัวกัน มาทำงานเพื่อสร้างสรรค์และพัฒนาโปรแกรมหรือแอปพลิเคชันใหม่ ๆ โดยทั่วไปแล้ว hackathon จะมีเวลาจำกัดในการทำงาน ตั้งแต่ 24-48 ชั่วโมงหรืออาจจะยาวถึงหลายวัน โดยในช่วงเวลาที่กำหนดนี้ ผู้เข้าร่วมกิจกรรมจะทำงานอย่างหนักเพื่อสร้างโปรแกรมหรือแอปพลิเคชันที่สมบูรณ์และพร้อมใช้งาน ที่มักจัดขึ้นโดยบริษัทเพื่อให้พนักงานมาเรียนรู้ และมีโอกาสพัฒนาทักษะใหม่ ๆ นอกจากนี้ยังเป็นโอกาสที่ดีในการพัฒนานวัตกรรมใหม่ ๆ และสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลที่ทำงานในบริษัทเดียวกัน แต่ในบางครั้ง การจัด Hackathon ขององค์กรอาจมีการเปิดรับสมัครผู้เข้าร่วมจากภายนอก โดยไม่จำกัดว่าจะต้องเป็นพนักงานของบริษัทเท่านั้น เพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและประสบการณ์การทำงานระหว่างบุคคลที่มาจากสายงานและบริบทที่แตกต่างกัน อีกทั้งยังเพิ่มโอกาสให้องค์กรได้นวัตกรรมใหม่ ๆ จากสายตาคนนอกไปพัฒนาในอนาคต
บริษัท Tech Company ระดับโลกใช้ Hackathon สร้างนวัตกรรม
การจัดกิจกรรม Hackathon ในบริษัทระดับโลกมีประวัติความเป็นมาอย่างยาวนาน โดยส่วนใหญ่จะเป็นการจัดขึ้นเพื่อส่งเสริมให้นักพัฒนาและนักออกแบบมีโอกาสพัฒนานวัตกรรมใหม่ ๆ เริ่มต้นของอีเวนต์ Hackathon น่าจะเกิดขึ้นในปี 1984 โดยมีชื่อว่า “The Hackers Conference” ที่จัดขึ้นโดยบริษัท Stewart Brand ในเมือง Marin County, California จากหนังสือ Steven Levy’s book, Hackers: Heroes of the Computer Revolution ที่มีคนประมาณ 150 คนเข้าร่วม เช่น Steve Wozniak ผู้ก่อตั้ง Apple ที่ชวนนักออกแบบ วิศวกร และโปรแกรมเมอร์มาพูดคุยอัปเดตเทรนด์เกี่ยวกับการพัฒนานวัตกรรม ให้ Hacker ที่ปกติจะไม่ค่อยเจอหน้าใคร มาได้เจอกันตัวเป็น ๆ
ถัดมาในปี 1999 เมื่อ OpenBSD จัดงานพัฒนาโปรแกรมด้านการเข้ารหัสลับ (cryptographic) ในแคนาดา โดยผู้คนจำนวน 10 คนได้มาร่วมกันสร้างผลงานใหม่ๆ ภายใต้เงื่อนไขที่กำหนดไว้ หลังจากนั้นไม่ช้า Sun Microsystems ก็จัดการแข่งขัน Hackathon เพื่อสร้างโปรแกรม Java สำหรับ Palm V personal digital assistant (PDA) ให้กับผู้เข้าร่วมงาน JavaOne Conference
ในปัจจุบัน Hackathon ได้รับความนิยมอย่างมากในวงการไอที และได้รับการจัดขึ้นโดยบริษัทชั้นนำอย่าง Facebook, Google, Microsoft, Amazon และ Airbnb เป็นต้น โดยมักจะมีรางวัลสำหรับผู้ชนะและโค้ดที่ถูกพัฒนาจะเป็นทรัพย์สินของบริษัทที่จัด Hackathon นั้น ๆ การทำ Hackathon ไม่เพียงเป็นเพียงกิจกรรมสร้างสรรค์เท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสที่ดีในการที่นักพัฒนาสามารถเรียนรู้และพัฒนาทักษะใหม่ ๆ ได้ในอุดมการณ์ที่เต็มไปด้วยความคิดสร้างสรรค์และแรงบันดาลใจใหม่ ๆ
เทคโนโลยีบางอย่างที่เราใช้ใน Facebook และ Amazon มาจากงานแฮคคาทอน
Facebook และ Amazon เป็นบริษัทที่มีประวัติการจัด Hackathon บ่อยครั้ง และมีผลงาน สินค้าหรือบริการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมนี้เยอะมาก ยกตัวอย่างเช่น
- Facebook – Like Button: ในปี 2007 ทีมพัฒนาของ Facebook ได้นำไอเดียจาก Hackathon มาพัฒนาปุ่ม Like ที่ถูกนำมาใช้ในโพสต์และเป็นเครื่องมือสำคัญในการแสดงความคิดเห็นบน Facebook จนกลายเป็นสัญลักษณ์ของโลโก้ Facebook ในปัจจุบัน
- Amazon – Amazon Prime Air: ในปี 2013 ทีมพัฒนาของ Amazon ได้เสนอไอเดียใน Hackathon ที่เกี่ยวกับการใช้โดรนส่งสินค้าให้กับลูกค้า จากนั้นไอเดียนี้ได้รับการพัฒนาต่อเนื่องเป็นโครงการ Amazon Prime Air ซึ่งเป็นโครงการส่งสินค้าด้วยโดรนของ Amazon
การจัด Hackathon เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้นักพัฒนาและนักออกแบบมีโอกาสพัฒนานวัตกรรมใหม่ ๆ และสร้างสิ่งใหม่ๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นไอเดียที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน และบางครั้งก็สามารถพัฒนาเป็นโครงการหรือผลิตภัณฑ์ที่มีการใช้งานจริงได้
ความแตกต่างระหว่าง Open Innovation กับ Close Innovation ในองค์กร
การพัฒนานวัตกรรมในองค์กรสามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท โดยที่ close innovation และ open innovation เป็นสองแนวทางสำคัญที่ใช้ในการพัฒนานวัตกรรมในองค์กร
Close Innovation การสร้างนวัตกรรมแบบปิด ข้างในองค์กร
การพัฒนานวัตกรรมในองค์กรโดยใช้ทรัพยากรภายในเท่านั้น ไม่มีการเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากทรัพยากรภายนอก การพัฒนานวัตกรรมในแนวคิดนี้จะมุ่งเน้นการพัฒนาทรัพยากรภายในองค์กร เช่น การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ที่มีความแตกต่างจากผลิตภัณฑ์เดิม การปรับปรุงกระบวนการผลิตและการให้บริการ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความสามารถในการแข่งขันในตลาด
Open Innovation การสร้างนวัตกรรมแบบทำงานร่วมกับคนอื่น
การพัฒนานวัตกรรมโดยการเข้าร่วมกับผู้อื่นภายนอกองค์กร เพื่อใช้ทรัพยากรและความสามารถที่มีอยู่ภายนอกเพื่อพัฒนานวัตกรรมที่มีคุณค่าสูงขึ้น การพัฒนานวัตกรรมในแนวคิดนี้จะมุ่งเน้นการเปิดรับและใช้ประโยชน์จากไอเดียและแหล่งนวัตกรรมภายนอกองค์กร เช่น การเปิดให้คนข้างนอกเข้าร่วม Hackathon, การสร้างพันธมิตรกับบริษัทที่มีความเชี่ยวชาญในสาขาที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนานวัตกรรมที่มีคุณค่าสูงขึ้น
ประโยชน์สำหรับการทำ Open Innovation Hackathon ในองค์กร
การทำ Open Innovation Hackathon ในองค์กรมีประโยชน์อย่างไรบ้าง นี่คือคำถามที่หลายคนอาจสงสัยว่าการจัดกิจกรรมแบบนี้จะเป็นการเสียเวลาและงบประมาณหรือไม่ แต่ในความเป็นจริง การทำ Open Innovation Hackathon สามารถเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้องค์กรสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยเหตุผลดังนี้
- ช่วยให้องค์กรสามารถเข้าถึงไอเดียและความคิดสร้างสรรค์จากผู้เข้าร่วมที่มีความหลากหลายในด้านความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ ซึ่งอาจเป็นแหล่งที่ไม่เคยได้ยินหรือเห็นมาก่อน
- สร้างการร่วมมือกันภายในองค์กร การจัด Hackathon ช่วยสร้างและเสริมความสัมพันธ์ระหว่างผู้เข้าร่วมแต่ละกลุ่ม โดยเฉพาะการทำงานข้ามแผนก ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนไอเดียและความคิดสร้างสรรค์กันมากขึ้น
- เพิ่มความสามารถในการแข่งขัน Hackathon เป็นเครื่องมือในการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันขององค์กร โดยการพัฒนานวัตกรรมใหม่ ๆ และการปรับปรุงผลิตภัณฑ์หรือบริการ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความสามารถในการแข่งขันในตลาด
- ลดค่าใช้จ่ายในการวิจัยและพัฒนา Hackathon เป็นเครื่องมือที่มีค่าใช้จ่ายต่ำในการวิจัยและพัฒนานวัตกรรม เนื่องจากมีการนำไอเดียและแหล่งนวัตกรรมภายนอกมาใช้ในการพัฒนา ทำให้ลดค่าใช้จ่ายในการวิจัยและพัฒนาในองค์กรได้มากขึ้น
- ช่วยให้องค์กรสามารถทดสอบและพัฒนาโปรโตไทป์ของผลิตภัณฑ์หรือบริการใหม่ๆ ได้อย่างรวดเร็วและประหยัดต้นทุน โดยใช้การแก้ปัญหาแบบ Lean Startup และ Design Thinking
- ช่วยให้องค์กรสามารถสร้างความสัมพันธ์และความร่วมมือกับผู้เข้าร่วมที่อาจเป็นลูกค้า เพื่อนร่วมอุตสาหกรรม หรือพันธมิตรธุรกิจในอนาคต โดยการแบ่งปันวิสัยทัศน์ เป้าหมาย และค่านิยมร่วมกัน
- ช่วยให้องค์กรสามารถส่งเสริมวัฒนธรรมของการเปิดกว้างและยอมรับการเปลี่ยนแปลงในองค์กร เพื่อสนับสนุนการเติบโตและการพัฒนาต่อเนื่อง
เป็นกิจกรรมที่ไม่เพียงแต่สนุกและท้าทาย เห็นผลได้ชัดเจน เป็นการลงทุนที่คุ้มค่า เพื่อสร้างผลประโยชน์ให้กับองค์กรในยุคของการแข่งขันที่ไม่หยุดยั้ง
ทำไม Hackathon มีส่วนสำคัญในการหา Top Talent หน้าใหม่ให้องค์กร
หากองค์กรต้องการหา Top Talent หน้าใหม่ การจัด Hackathon เป็นวิธีที่ดีที่จะคัดเลือกผู้ที่มีความสามารถ ความคิดสร้างสรรค์ และทักษะการทำงานเป็นทีมได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะกระบวนการนี้ช่วยให้องค์กรได้เห็นผลงานจริงของผู้สมัคร ไม่ใช่แค่ประวัติการศึกษาหรือประสบการณ์ อีกทั้งยังช่วยให้องค์กรได้สื่อสารและสร้างความสัมพันธ์ (Employee Branding) กับผู้สมัครได้โดยตรง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาบุคลากรในอนาคต
ทำไมควรให้ BASE เป็นพาร์ทเนอร์สำหรับองค์กรในการจัด Hackathon
ที่ BASE Playhouse ของเรา มีประสบการณ์ในการจัด Gamified Hackathon มาหลายปีให้กับองค์กรชั้นนำมากมาย เช่น ปตท. เครือมิตรผล คูโบต้า ประเทศไทย และอีกหลายๆ องค์กร โดยปกติแล้วเราจะมีขั้นตอนการทำงานร่วมกันบริษัทชั้นนำ ดังนี้
1. กำหนดวัตถุประสงค์และหัวข้อของ Hackathon ร่วมกัน โดยต้องเหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมายและประเด็นที่ต้องการแก้ไข
สิ่งนี้เป็นสิ่งสำคัญที่สุด เพราะจากด้านบน มีวัตถุประสงค์ที่สามารถได้จากแฮกกาธอนจำนวนมาก โดยสามารถแบ่งหลักๆ ได้ดังนี้
- อยากได้ไอเดียใหม่ๆ ไปต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์หรือพัฒนากระบวนการทำงานภายใน
- อยากฝึกทักษะและสร้างวัฒนธรรมให้คนในองค์กรให้กลายเป็นองค์กรนวัตกรรม
- อยากได้ Talent ใหม่ๆ จากทั้งในและนอกองค์กร
- อยากได้ Employee Branding สร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อคนในและนอกองค์กร
- อยากได้ Branding ให้คนภายนอกเข้าใจว่าเป็นองค์กรที่มุ่งเน้นนวัตกรรม
2. ออกแบบให้ตรงตามเป้าหมาย หากองค์กรต้องการ Branding อย่าลืมแบ่งงบประมาณไว้กับ Branding ด้วย หากองค์กรต้องการไอเดียใหม่ๆ ทักษะใหม่ๆ อย่าลืมออกแบบโดยดูด้วยว่าสมรรถนะเป้าหมาย พวกเราเคยเจอบ่อยมากที่อยากได้นวัตกรรมใหม่ๆ แต่โจทย์คือนวัตกรรมล้ำสมัย โดยต้องการเป็นต้นแบบไอเดียจริง แต่ผู้เข้าร่วมมาจากแผนกที่ไม่ได้มีประสบการณ์แบบนั้นมาก่อน สิ่งที่เราทำมาตลอดคือจัด Hackathon ที่ใส่องค์ความรู้ไปด้วย แบ่งเป็นจังหวะที่ชัดเจน ให้ทุกคนมาความรู้พื้นฐานเพียงพอที่จะร่วมกันคิดนวัตกรรมขึ้นมาในงาน
3. ประชาสัมพันธ์ให้ถึง หากเป็นกลุ่มเป้าหมายเช่น อยากได้นิสิตนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยชั้นนำ ควรต้องเข้าใจกลุ่มเป้าหมายกลุ่มนี้ให้ดีว่าแรงขับเคลื่อนในใจของคนกลุ่มนี้ อยากเข้าร่วมงานแบบนี้เพราะอะไร ข้อดีของเราคือมี Network และโครงการที่ทำร่วมกับเด็กมหาวิทยาลัย เด็กมัธยม และคนทำงานในหลายๆ สาขาอาชีพ ทำให้เราเข้าใจ Insight ในการเข้าร่วมงาน ช่องทาง สื่อที่คนกลุ่มนี้อ่าน ทำให้ประชาสัมพันธ์ได้ตรงจุดมากขึ้น
4. จัดงานให้ใช่และสนุก นอกจากการเติมความรู้ที่ใช่แล้ว เรายังเน้นการออกแบบประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใคร ให้ทุกการเข้า Hackathon ของผู้เข้าร่วม น่าจดจำ และประทับใจอยู่เสมอ การใช้กลไกเกม หรือ Gamification มาใช้ในการออกแบบงานนั้นเป็นสิ่งที่เราไม่เคยพลาด เพื่อให้ประสบการณ์ของผู้เข้าร่วมงานออกมาดีที่สุด
5. ประเมินผลและติดตามผลงานของผู้เข้าร่วม หากเป้าหมายการจัดเป็นการ Pinpoint Talent ให้องค์กร เรายังเคยใช้เครื่องมือ HR Tech อย่าง SEEN Ability ในการคัดความสามารถผู้เข้าร่วมทั้ง Talent Ability Fit และ Culture Fit เพื่อวัดประเมินผู้เข้าร่วมระหว่างโครงการที่ทางทีม HR สามารถนำไปใช้ในการคัดสรรคนให้เหมาะกับตำแหน่งและวัฒนธรรมของคนในองค์กรได้ในขั้นถัดไป
ให้ BASE Playhouse เป็นเพื่อนคู่คิดด้านการทำ Hackathon
หากองค์กรใดอยากเริ่มทำ Hackathon ไม่ว่าจะเพื่อเป้าหมายใด หรืออยากทำ Talent Bootcamp หรือ Talent Program รูปแบบใหม่ๆ แต่ไม่รู้ว่าจะเริ่มอย่างไร สามารถติดต่อมาที่ BASE Playhouse ได้ ทางเราจะมีทีม Learning Designer ที่ช่วยไปเก็บ Requirement ร่วมออกแบบให้ตรงกับเป้าหมายที่องค์กรต้องการ
อ้างอิง
