คำถามน่าสนใจก่อนอ่านบทความนี้

1. AI และ Robot มาแน่ เราจะอยู่กับมันอย่างไร
2. Soft skill อะไรที่สำคัญต่อชีวิต แต่เรายังไม่มีบ้าง
3. Technology Skill ที่เกี่ยวข้องกับข้อมูล ที่อาชีพเราต้องทำเป็น มีอะไรบ้าง

คนที่เรียนออนไลน์บ่อยๆ ต้องรู้จักเว็บไซต์ Udemy อยู่แล้ว
ผมนี่คนนึงเลยครับที่เผลอตัวเผลอใจ หลงโปรโมชั่น กดสมัครไปหลายคอร์สแต่ยังเรียนไม่จบสักที

Platform การเรียนออนไลน์ชื่อดัง ที่เราคุ้นหูคุ้นตา จะมีอยู่ไม่กี่ตัว ทั้ง Udemy Coursera Edx Udacity ต่างคนต่างหาจุดต่างของตัวเองขึ้นมาท่ามกลางการแข่งขันอันรุนแรง หลายๆ เจ้าที่กล่าวไปนี้ ก็เลือก Business Model ที่ไปจับภาคธุรกิจ ให้คนในองค์กรสามารถอัพความรู้ผ่านออนไลน์ได้ทุกปี ในไทยก็จะเห็นมี Skillance ที่ใช้โมเดลนี้กับบริษัทใหญ่ๆ อยู่ เราก็มักจะได้เห็นการประกาศเทรนด์ ทำนายเทรนด์กันตลอด ว่าทักษะที่จำเป็นในปีถัดไป จะเป็นทักษะอะไรบ้าง

ดังนั้นเราลองมาดูกันครับว่า Udemy เนี่ย เอาข้อมูลอะไรมาบอกเราบ้าง จะได้เตรียมตัวรับมือปีหน้า ไม่ก็เก็บๆ เป็น Check list ไว้ตอนปีใหม่ ไว้ทำ New year Resolution กัน

Report ฉบับนี้พูดอยู่ 2 ประเด็นหลักๆ ได้แก่

1. เทรนด์การเรียนรู้ (Learning Trend) ปี 2020
2. การคาดการณ์เกี่ยวกับการเรียนรู้ (Learning Prediction) ปี 2020 ซึ่งจะขอพูดในตอนถัดไป

ข้อมูล Learning Trend เอามาจากการสถิติการเรียนออนไลน์ของคน 40 ล้านคนใน Platform เอาข้อมูลอดีต มาทำนายอนาคต ส่วนข้อมูล Learning Prediction เอามาจากการสัมภาษณ์ L&D หรือทีม Learning and Development (หรือทีมพัฒนาพนักงานในองค์กร ที่มักจะอยู่ในแผนก HR) ในองค์กรใหญ่ๆ 200 คน

ข้อมูลบางอย่างน่าสนใจ และเหมาะกับการที่เราจะไปถามตัวเองต่อมากว่า
การเรียนรู้ของเราในปีหน้า จะต้องเตรียมตัวอย่างไรดี ไปลองดูกันครับ

Learning Trend in 2020

1. AI จะกลายเป็นตัวหลัก

ทุกธุรกิจ ทุกแผนกจะเริ่มใช้ AI ดังนั้นทักษะที่จำเป็นต้องเป็นทักษะที่เกี่ยวข้องกับ AI เช่น Artificial neural network — โครงข่ายประสาทเทียม ที่เอาไว้ทำให้คอมสามารถทำงานเหมือนสมองมนุษย์ได้ Machine Learning Model ที่เอาไว้สอนคอมให้เรียนรู้ได้ เป็นต้น ในรายงานยังบอกหลายๆ ทักษะที่จำเป็น ถ้าใครทำงานด้านเทค ไปอ่านต่อกันได้ มีบอกด้วยว่าภาษาอะไรกำลังฮ็อท สำหรับคนที่อยากจะเตรียมตัวรับกับ AI เราต้องเลือกว่าจะอยู่ฝั่งใช้ ฝั่งสร้าง หรือฝั่งถูกแทนที่กันแน่

2. ยกระดับความเป็นมนุษย์

เมื่อ AI จากข้อ 1 รวมกับ Automation หรือ Robot หุ่นยนต์ที่มาทำงานแทนงานซ้ำๆ มนุษย์อย่างเราๆ ต้องกลับมาตั้งคำถามว่า แล้วศักยภาพจริงๆ ที่เราควรมาโฟกัสและพัฒนาคืออะไรกันแน่ คำตอบ เป็นคอนเซ็ปง่ายๆ ว่า ถ้าหุ่นยนต์มันเก่ง ปล่อยมันทำไป AI มันเก่ง ปล่อยมันไป เรามาโฟกัสในสิ่งที่เราควรทำดีกว่า นั่นก็คือออออ

• creativity ความคิดสร้างสรรค์ในการสร้างสิ่งใหม่ๆ ที่มีคุณค่า
• emotional intelligence ความฉลาดทางอารมณ์
• storytelling การเล่าเรื่องราว

ไปเจอทักษะนึง ชื่อว่า Robotic Process Automation หรือการเขียนคำสั่งง่ายๆ ในคอม ให้สามารถทำงานที่เราทำซ้ำๆ ได้โดยลดทั้งคน ทั้งเวลา และความผิดพลาดที่เกิดขึ้น งานไหนให้บอททำได้ ให้ทำไป แล้วเราป้อนแค่ input บางอย่าง เราเอา output จากการทำงานมาทำต่อ เท่มากจริงๆ มีโปรแกรมดังๆ ที่ควรฝึกให้เป็นชื่อว่า UiPath ซึ่งมีใน Window OS เท่านั้น ไม่มีใน MacOS ว่าจะลองซะหน่อย อดเลยครับ

นอกจากนี้ยังมีการจัดอันดับ Soft Skill ที่จำเป็น มาดูว่าคนเลือกเรียนอะไรบ้างใน 2 ปีที่ผ่านมา

1. Growth mindset — กรอบความคิดเชิงพัฒนา
2. Creativity — ความคิดสร้างสรรค์
3. Focus mastery — ทักษะในการโฟกัส ไม่วอกแวก
4. Innovation — นวัตกรรม
5. Communication skills — ทักษะการสื่อสาร
6. Storytelling — การเล่าเรื่อง
7. Culture awareness — การตระหนักรู้ในวัฒนธรรม
8. Critical thinking — การคิดเชิงวิพากษ์
9. Leadership — ความเป็นผู้นำ
10. Emotional intelligence — ความฉลาดทางอารมณ์

ขอจัดกลุ่มใหม่เป็น

1. เพื่อสิ่งใหม่ในองค์กร คนในองค์กรต้องมี Creativity และ Innovation ผ่าน Growth mindset ที่ทำให้เรากล้าและมั่นใจที่จะเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ
2. เพื่อสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดี ต้องมีการรับรู้วัฒนธรรมที่แตกต่าง และมีความเป็นผู้นำในสถานการณ์ต่างๆ เพื่อจะได้สร้างข้อ 1 ได้
3. เพื่อเป็นมนุษย์ที่ดีขึ้น โดยพัฒนาทักษะที่มนุษย์เก่งอยู่แล้วอย่าง แต่โรบอทเก่งไม่ได้ เช่น Critical thinking, Communication, Storytelling, และ Emotional intelligenc

3. ทีม L&D ต้อง Reskill คนในองค์กรใหม่ ไม่ใช่การซื้อคนเก่งๆ มาก็จบ

จะเห็นได้ว่าช่วงแรกของไทย ตอน Digital Disruption เข้ามา คนเก่งๆ ถูกซื้อตัวกันสูงมาก (ยังเป็นอยู่ในวงการ Developer) แต่ผ่านไปสักพัก องค์กรก็เริ่มรู้ว่าตัวเองต้อง Reskill หรือพัฒนาทักษะใหม่ให้คนเดิมในองค์กร แม้จะต้นทุนสูง แต่ก็เป็นสิ่งที่ต้องทำ ช่วงปี 2020 จะเป็นปีที่คงในองค์กรได้อุ่นเครื่องรับรู้เรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวกับ AI เยอะขึ้น เพื่อพอ Mindset เปลี่ยน เวลาต้องเรียนรู้สิ่งใหม่จริง จะได้ไม่กลัว และเรียนรู้ได้อย่างสนุกมากขึ้น

4. อะไรๆ ในองค์กรก็ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล

เราอยู่ในยุคที่ทุกอุตสาหกรรมแข่งกันด้วยข้อมูล ดังนั้นทักษะของคนในองค์กรต้องเพิ่มมุมมองเรื่องข้อมูลลงไปด้วย โดย Report ฉบับนี้เขียน 10 ทักษะที่แต่ละอุตสาหกรรมควรเติม ยกตัวอย่างเช่น

คนในวงการการตลาดควรมี 3 ทักษะนี้
1. Digital marketing
2. Python
3. Web development

คนในวงการรัฐ หรือองค์กรไม่แสวงหากำไร ควรมี 3 ทักษะนี้
1 Gender equality
2 UiPath (robotic processautomation)
3 Robotic Process Automation

ใน Report ยังมีอีกหลายๆ แผนกเลย ทั้งไฟแนนซ์ งานขาย งานซอฟต์แวร์ อุตสาหกรรมบริการ ที่ปรึกษา การเงิน การผลิต ลองไปดูกันได้ครับ

5. ประเทศต่างๆ ทั่วโลกแข่งกัน พัฒนาทักษะด้านเทคโนโลยีที่ฮ็อทๆ

คนที่เข้าไปเรียนคอร์สออนไลน์ด้านเทคโนโลยี เรียงจาก 1 ไป 3 ได้แก่ United States -> India -> Brazil ดีใจมากที่เห็นสถิติว่า Thailand อยู่อันดับที่ 18 ข้อมูลนี้บอกได้ว่า คนไทยสายเทค ขยันเรียนรู้มากเหมือนกัน หรือจริงๆ แล้วอาจจะไม่มีแหล่งเรียนรู้แบบไทยให้เรียนก็ได้ T_T

จะเห็นว่าข้อมูลต่างๆ เป็นการนำข้อมูลจากอดีตมาทำนายทักษะที่จำเป็นในปีหน้า ใครอยู่วงการไหน ก็ดูวงการนั้น

ขอจบตอนนี้ด้วยวิธีใช้ Knowledge ดังนี้

1. เราจะเตรียมตัวอย่างไรเพื่อยกระดับความเป็นมนุษย์ ด้วยการขุดทักษะที่ต่างไปจากหุ่นยนต์ มาพัฒนาให้ถึงที่สุด ทั้ง การสื่อสาร ความคิดสร้างสรรค์ ความฉลาดทางอารมณ์ การเล่าเรื่องราวต่างๆ
2. Soft Skill ที่เรายังไม่มี เติมให้ครบเท่าที่จำเป็น ถ้างานเราต้องการ Skill ไหนมาก รีบเติมก่อน ถ้าครบได้ยิ่งดี
3. Technology Skill อะไรที่เราต้องมีบ้าง แล้วถ้าจะต้องมี จะพัฒนามันอย่างไร ยิ่งถ้าเป็นสายเทค จะยิ่งรู้ดีกว่าความรู้แทบจะต้องอัพเดทกันทุก 3 เดือน ดังนั้นต้องวางแผนการเรียนรู้ของตัวเองให้ดีและมีประสิทธิภาพมากที่สุด

ข้อมูลทั้งหมดที่เขียนมานี้อยู่ในรายงานฉบับนี้ ไปดาวน์โหลดดูเพิ่มเติมกันได้ที่ https://business.udemy.com/blog/udemy-workplace-learning-trends-2020-the-skills-of-the-future/